خواص چهارتخمه و طرز تهیه آن و خطر سقط جنین

چهار تخمه

چهار تخم یا چهار تخمه چیست؟ خواص چهارتخمه برای کودکان و بزرگسالان چیست و چه عوارضی دارد؟ طرز تهیه چهار تخمه چگونه است؟ ترکیبات چهارتخمه چیست؟ در ادامه به تمام این سوالات پاسخ خواهیم داد. با نیک استار همراه باشید.

چهار تخمه که به آن چهار تخم نیز می‌گویند در لغت نامه دهخدا این گونه معنی شده است

چهار تخمه چیست؟ چهار تخمه (چهار تخم) مخلوط دانه‌هایی است که شامل قدومه، بهدانه، بارهنگ و سپستان است و جوشانده آن‌ها به دلیل داشتن لعاب فراوان به عنوان ملین و نرم کننده سینه و خلط آور در امراض ریه استفاده می‌شود.

چهار تخمه همانطور که گفته شد جوشانده دانه‌های بهدانه ( دانه های داخل میوه به)، بارهنگ، قدومه و سپستان است و در درمان سرماخوردگی، گلو درد، یبوست و … کاربرد دارد.

خواص چهار تخمه

یکی از داروهای بسیار متداول و رایج در طب سنتی چهارتخمه یا چهار تخم می باشد. این دارو که از ترکیب دانه ی چهار گیاه به دست می آید ویژگی خاصی دارد و آن این است که هنگامی که این دانه ها با آب جوش مخلوط شوند یا در آب جوشانده شوند مقدار زیادی لعاب تولید می کنند. این لعاب در درمان بسیاری از بیماری ها مفید می باشد و خواص بی شماری دارد. یکی از بهترین داروها در درمان سرماخوردگی مخصوصا در کودکان و افراد مسن چهار تخمه می باشد. در ادامه به مهمترین خواص چهار تخمه اشاره خواهیم کرد

درمان گرفتگی صدا:  هنگام آسیب دیدن تارهای صوتی حنجره، فرد دچار گرفتگی صدا می شود. چهار تخمه به دلیل لعاب فراوانی که دارد یک داروی بسیار مفید برای درمان گرفتگی صدا محسوب می شود و مصرف مرتب آن باعث باز شدن صدا می شود و آسیب های وارده به تارهای صوتی را درمان می کند.

درمان سرفه های خشک: در زمان های گذشته یکی از داروهای گیاهی رایج در اکثر خانه ها چهار تخمه بوده است. به دلیل سهولت استفاده، از این دارو در درمان انواع سرفه ها و رفع التهاب داخلی گلو استفاده می شود و در باز کردن راههای تنفسی، صاف شدن صدا، برطرف شدن خشونت حلق و حنجره و گرفتگی صدا و درمان گلو درد موثر می باشد.

درمان بیماری های ریوی: از خواص چهارتخمه، درمان بیماری های ریوی نظیر سل، خونریزی ریه و تنگی نفس می باشد و استفاده از چهار تخمه در بهبود وضعیت بیماران مبتلا به بیماری های فوق تاثیر قابل توجهی دارد.

درمان یبوست: یکی دیگر از خواص چهار تخمه درمان یبوست می باشد. بنابراین مصرف روزانه ی چهار تخمه به سالمندان و افرادی که از یبوست رنج می برند توصیه می شود. لعاب موجود در چهار تخمه خاصیت ملینی دارد و حرکت مواد زاید روده ها را تسهیل می کند.

درمان مشکلات دهان و دندان: غرغره ی دم کرده ی چهار تخمه باعث کاهش عفونت دهان و دندان ها می شود و  مصرف آن برای از بین بردن بوی بد دهان، التهابات لثه و عفونت دهان موثر می باشد.

درمان کبد چرب: از مهم ترین خواص چهار تخمه درمان کبد چرب می باشد. چهار تخمه یک سم زدای قوی می باشد و افرادی که کبد چرب دارند می توانند از خواص چهار تخمه به منظور بهبود وضعیت کبدشان بهره ببرند.

درمان مشکلات گوارشی: چهار تخمه دارای خوص ضد التهابی می باشد و مصرف آن باعث کاهش التهابات دستگاه گوارش نظیر رفلاکس، سوزش معده و … می شود.

کاهش وزن: از دیگر خواص چهار تخمه می توان به تاثیر فوق العاده این داروی گیاهی در کاهش وزن اشاره کرد. چهار تخمه سرشار از فیبر است و مصرف آن باعث پایداری سطح انسولین در خون شده در نتیجه فرد پس از استفاده از چهار تخمه احساس سیری کرده و کاهش اشتها خواهد داشت.

درمان عفونت ادارار: خواص ضد میکروبی و ضد قارچی چهارتخمه در درمان عفونت ادرار و سوزش ادرار موثر است.

درمان سرفه های خونی و خونریزی ریه: یکی از ترکیبات چهار تخمه بارهنگ است که طبعی سرد دارد و در کاهش خونریزی ریه، سرفه های خونی و سل موثر است و به دلیل خاصیت نرم کنندگی بالا، چهار تخمه از التهابات گلو می کاهد و شدت سرفه ها را بسیار کم می کند.

تذکر: مصرف چهارتخمه در دوران بارداری مجاز نمی باشد و ممکن است منجر به سقط جنین شود.

خواص چهار تخمه برای کودکان

از آن جایی که بدن کودکان بسیار ضعیف است و کودکان و نوزادان نسبت به بزرگسالان بیشتر دچار بیماری هایی نظیر سرماخوردگی و عفونت های گلو و … می شوند، و از آن جایی که استفاده از خیلی از داروها برای کودکان و مخصوصا نوزادان مجاز نمی باشد، خوب است از خواص چهارتخمه برای کودکان و خواص چهار تخمه برای نوزادان در درمان بیماری های فوق استفاده کرد.

از خواص چهار تخمه برای نوزاد می توان به کاهش سرفه های شبانه، درمان یبوست و دل درد نوزادان، برطرف شدن گرفتگی صدا، درمان عفونت های دهان نوزادان و درمان گلو درد نوزادان اشاره کرد. از خواص چهار تخمه برای کودکان می توان به درمان عفونت ریه و گلو، درمان عفونت ادراری، درمان مشکلات گوارشی و تنگی نفس اشاره کرد.

ترکیبات چهار تخمه

همانطور که گفتیم چهار تخمه از ترکیب قدومه، بهدانه، بارهنگ و سپستان تشکیل شده است. در ادامه به بررسی اجمالی هر یک از اجزای این داروی گیاهی ارزشمند می پردازیم.

قدومه: یکی از ترکیبات چهار تخمه قدومه یا Alyssum می باشد. قدومه گیاهی داروییست که دانه ها بخش داروی آن محسوب می شوند. دانه های قدومه گرد، پهن و خاکستری رنگ هستند و دارای ترکیبات گلوکز اینولاتی می باشند. قدومه از دیرباز به عنوان نرم کننده سینه، برطرف کننده سرفه و ملین شناخته شده است. قدومه حتما باید با آب فراوان مصرف شود و در مصرف آن زیاده روی نشود زیرا خطر انسداد روده در صورت مصرف بیش از حد قدومه وجود خواهد داشت.

بارهنگ: یکی دیگر از ترکیبات چهار تخمه، بارهنگ می باشد. یکی از نام های بارهنگ plantain  می باشد که به معنای داروی زندگی است. بارهنگ بومی اروپا و آسیاست اما امروزه به دلیل خواص بی نظیر این گیاه دارویی در سر تا سر جهان کشت می شود.

بهدانه: یکی از ترکیبات چهار تخمه بهدانه می باشد که در واقع همان هسته های داخل میوه به را بهدانه می گویند. هسته های قهوه ای رنگ داخل میوه به بهدانه نامیده شده و به دلیل موسیلاژ بالا در درمان انواع بیماری های تنفسی و عفونی موثر می باشد.

جالب است بدانید خواص بهدانه تنها به درمان مشکلات گلو و سرفه محدود نمی شود و از بهدانه در شرکت های آرایشی بهداشتی برای ساختن محصولات فر کننده مو و همچنین برای آهار دادن پارچه های گران قیمت در صنایع نساجی استفاده می شود.

سپستان: سپستان یکی دیگر از ترکیبات چهارتخمه می باشد. سپستان گیاهی است از خانواده ی گاوزبانیان.  میوه این گیاه به اندازه یک آلوی کوچک است و درون میوه آن شیره ای لزج و شیرین وجود دارد که کاربرد دارویی داشته و در درمان سرفه موثر می باشد. سپستان در صنایع داروسازی نیز کاربرد دارد و عصاره آن به عنوان ضد سرفه، نرم کننده و خلط آور مصرف می شود. سپستان همچنین باعث کاهش فشار خون می شود. از لیزاب سپستان در صنایع داروسازی برای تهیه قرص استفاده می شود.

طرز تهیه چهار تخمه

طرز تهیه چهار تخمه بسیار ساده بوده و در کمترین زمان ممکن انجام می شود. برای تهیه چهار تخمه دو راه وجود دارد.

طرز تهیه چهار تخمه به شیوه دم کردن

ابتدا دانه هاهای چهار تخمه را بشویید، می توانید از یک صافی کوچک برای شستن دانه های چهار تخمه استفاده کنید. سپس یک قاشق چایخوری چهار تخمه را به یک فنجان آب جوش اضافه می کنیم. فنجان را روی حرارت غیر مستقیم ( مثلا بخار کتری در حال جوش) قرار می دهیم. در فنجان را می بندیم و نیم ساعت صبر می کنیم تا چهار تخمه دم بکشد. سپس مقداری عسل یا هر شیرین کننده ای به آن اضافه کرده و محتویات فنجان را سر بکشید.

طرز تهیه چهار تخمه به شیوه جوشاندن

یکی دیگر از روش های تهیه چهار تخمه جوشاندن می باشد. چهار تخمه در حالت جوشانده شده لعاب بیشتری نسبت به حالت دم شده دارد. برای جوشاندن چهار تخمه یک قاشق چایخوری چهار تخمه را به دو فنجان آب اضافه می کنیم و مخلوط را روی حرارت می گذاریم تا به آرامی بجوشد و حجم آن نصف شود. سپس آن را از روی حرارت برداشته، شیرین کنید و میل نمایید. استفاده از این روش به دلیل افزایش لعاب چهار تخمه مناسب تر می باشد.

منبع: nikstar.ir