گل گاردنیا
شرایط نگهداری گل گاردنیا در منزل یا آپارتمان + روش تکثیر و پرورش آن، در ادامه به خاک کود نور دما و آبیاری مناسب این گیاه خواهیم پرداخت.
در این قسمت قصد داریم شما را با یکی دیگر از انواع گیاهان مناسب برای پرورش در آپارتمان آشنا کنیم. گیاهی بسیار زیبا با نام گاردنیا. این گیاه از جمله گیاهان همواره سبز و گل دار است. این گیاه به صورت درختچه یا درختان کوچک یافت می شود.
زیبایی این گیاه به دلیل داشتن گل های بسیار زیبای آن است و به همین دلیل است که دارای محبوبیت خاصی در میان علاقمندان به نگهداری و پرورش گیاهان آپارتمانی است به گونه ای که امروزه به صورت گسترده از این گیاه برای تزیین منازل استفاده می شود و طرفداران خاص خود را نیز دارد.
در این مقاله قصد داریم شما را با نحوه نگهداری گاردنیا در منزل آشنا کنیم. در قسمت بعدی ابتدا نیاز های محیطیاین گیاه را بررسی می کنیم سپس در ادامه روش های نگهداری و پرورش و تکثیر آن را در منزل بررسی می کنیم. اگر علاقمند به داشتن این گیاه زیبا در منزل هستید با ما همراه باشید.
گیاه گاردنیا با نام علمی GARDENIA JASMINOIDES و نام انگلیسی GARDENIA از جمله گیاهان بسیار زیبا و همواره سبز است که می توان آن را با رعایت نکاتی خاص در منزل نگهداری کرد و از زیبایی آن لذت برد. این گیاه از خانواده RUBIACEAE بوده و بومی آسیای شرقی است. از این گیاه 250 گونه متفاوت شناسایی شده است.
این گیاه می تواند تا ارتفاع 180 سانتی متری نیز رشد کند و به صورت بوته یا درختچه یافت می شود. این گیاه از جمله گیاهان گل دار است و دارای گل های زیبایی به رنگ سفید و معطر است که این گل ها بزرگ هستند. گلدهی این گیاه هر سال در فصل بهار است و در تابستان های هر سال گل ها باز می شوند.
از نکات مهم در نگهداری گاردنیا می توان به گرمسیری بودن آن و نیاز به رطوبت برای رشد آن اشاره کرد. گاردنیا میوه نیز دارد و میوه آن دارای حالتی بیضی شکل و نارنجی رنگ است. این درختچه دارای پوستی به رنگ خاکستری می باشد. در این مقاله قصد داریم شما را با نحوه نگهداری و تکثیر آن در منزل آشنا کنیم.
نام گیاه : گاردنیا
نام علمی گیاه : GARDENIA JASMINOIDES
نام انگلیسی گیاه : GARDENIA
خانواده گیاه : RUBIACEAE
بومی : آسیای شرقی
خاک مناسب برای نگهداری گل گاردنیا
خاک مناسب از مهمترین و اولین نیازهایی است که باید در مورد آن صحبت کنیم. به طور کلی دو نوع خاک مختلف برای کاشت گیاهان وجود دارد و می توان آن ها را به دو دسته خاک های سبک و سنگین تقسیم بندی نمود. حالا به بررسی تفاوت بین این دو نوع می پردازیم.
خاک های سنگین به خاک هایی گفته می شود که دارای بافت فشرده هستند و آب از میان آن ها به سختی عبور می کند. این نوع خاک های دارای تهویه کمتری هستند و از مواد مختلفی نیز تشکیل می شوند. بافت این نوع خاک ها ریز تر بوده و به همین دلیل به خاک های سنگین معروف هستند. در مقابل خاک های سنگین نوعی دیگری از خاک ها به نام خاک های سبک وجود دارند که دارای بافتی درشت تر هستند. می توانند به راحتی آب را از میان خود عبور دهند. این گیاه برای رشد خود خاک های اسیدی را ترجیح می دهد زیرا سبب جذب آهن در گیاه می شود و در غیر این صورت اگر گیاه را در خاک های دیگری بکارید به دلیل عدم دریافت آهن برگ های گیاه زرد می شوند.
برای کاشت این گیاه می توان از ترکیب پیت موس + پرلایت + ورمی کولایت را با نسبت های مساوی، پیت ماس + کمپوست (خاک برگ پوسیده) با نسبت مساوی استفاده کرد.
برای تامین مواد مغذی مناسب برای رشد گیاه می توان از کوددهی استفاده کرد. هر سال در فصل بهار باید از کودهای دارای آهن یک مرتبه برای جلوگیری از زرد شدن برگ های گیاه و در فصل تابستان هر سال نیز یک مرتبه برای تغذیه گیاه استفاده کرد. از کوددهی بیش از اندازه بپرهیزید زیرا سبب نابودی گیاه می شود.
برای افزایش دادن سرعت رشد گیاه باید در سه ساله اول رشد گیاه هر سال در فصل بهار گلدان گیاه را با گلدان بزرگتری تعویض نمایید و گیاه را در خاک جدید و گلدان بزرگتری بکارید اما با گذشت زمان به دلیل افزایش بیش از اندازه بزرگ شدن گیاه نمی توان گلدان را تعویض کرد و برای افزایش دادن رشد گیاه بهتر است خاک سطحی گلدان را با خاک جدیدی تعویض نمایید زیرا با گذشت زمان مواد مغذی موجود در خاک به دلیل تغذیه گیاه کاهش می یابد و در صورتی که خاک گلدان را تعویض نکنید سرعت رشد گیاه کاهش می یابد.
آبیاری مناسب برای نگهداری از گل گاردنیا
آبیاری نیز از مهمترین عواملی است که بر رشد هر نوع گیاهی تاثیر مستقیم دارد. نمی توان تاثیر آبیاری بر رشد گیاه را نادیده گرفت. گیاهان مختلف نیازهای آبی متفاوتی دارند که از این لحاظ با هم متفاوت هستند. برخی از گیاهان نیاز آبی کمی دارند و باید به صورت هفتگی آبیاری شوند اما برخی دیگر باید روزانه و به تعداد دفعات زیاد آبیاری شوند.
میزان و تعداد دفعات آبیاری برای گیاهان با توجه به تغییر فصل متفاوت است و در فصول سرد سال میزان آبیاری کمتر از فصول گرم سال است. آبیاری بیش از اندازه برای هیچ نوع گیاهی نه تنها مناسب نیست بلکه سبب پوسیدگی ریشه های گیاه و زرد شدن برگ های گیاه خواهد شد. پس تنظیم کردن میزان و تعداد دفعات آبیاری از مهمترین شرایطی است که بادی برای هر نوع گیاه به درستی رعایت شود تا هم سلامت گیاه حفظ شود و هم طراوت و زیبایی گیاه.
آبیاری این گیاه روش خاصی دارد که در ادامه به بررسی آن می پردازیم. برای آبیاری گیاه باید تا عمق حدود 5 سانتی متری از سطح خاک گلدان را بررسی کنید و در صورتی که خشک شده بود باید گیاه ار آبیاری نمایید. زیرا این گیاه از خشک بودن یا غرقابی بودن خاک بیزار است و باید به صورت مدام خاک گلدان را قبل از آبیاری گیاه کنترل کنید.
آبیاری بیش از اندازه به دلیل انباشته شدن آب بین ریشه های گیاه می تواند سبب پوسیدگی ریشه های گیاه شود. البته ممکن است زرد شدن برگ های گیاه را نیز در پی داشته باشد. کم بودن بیش از اندازه آبیاری نیز می تواند سبب قهوه ای شدن و ریزش برگ های گیاه شود.
نکته مهم بعدی در آبیاری این گیاه استفاده از آب های بدون املاح است. استفاده از اّب های سنگین سبب آسیب رساندن به گیاه می شود. در این حالت برگ های گیاه ابتدا زرد رنگ می شوند و سپس به آرامی این کار سبب ریزش برگ های گیاه می شود. در آبیاری گیاه از آب ولرم استفاده کنید و با آب سرد گیاه را آبیاری نکنید.
یکی دیگر از نیاز های این گیاه رطوبت است و برای رشد مناسب گیاه باید میزان مناسبی از رطوبت را برای گیاه تامین نمایید زیرا این گیاه بومی مناطق گرمسیری است و به رطوبت زیادی نیاز دارد. برای ایجاد رطوبت برای گیاه می توانید از غبار پاشی البته بدون خیس کردن برگ های گیاه استفاده کنید که البته این روش در روزهایی که هوا بسیار گرم است نمی تواند رطوبت مناسب را برای گیاه تامین نماید.
برای ایجاد رطوبت کافی برای گیاه پیشنهاد می کنیم ظرفی را از سنگریزه ها پر کرده و در زیر گلدان قرار دهید و روی سنگریزه ها را آب بریزید. مراقب باشید ظرف با کف گلدان تماس نداشته باشد زیرا در غیر این صورت آب اضافی هنگام آبیاری از کف گلدان خارج نمی شود و در نتیجه سبب پوسیدگی ریشه های گیاه می شود.
زمانی که هوا گرم است روزانه چند مرتبه غبار پاشی را نیز برای گیاه انجام دهید اما مراقب باشید روی برگ های گیاه آب نریزید زیرا سبب قهوه ای شدن و ریزش برگ های گیاه می شود. برای غبار پاشی نیز باید از آب های بدون املاح استفاده کنید و در سایه غبار پاشی را برای گیاه انجام دهید.
نور مناسب برای پرورش و نگهداری گیاه گاردنیا
نور نیز از مهمترین عواملی است که تاثیر بسزایی در رشد گیاهان مختلف دارد و نمی توان تاثیر آن را نادیده گرفت. محدوده نوری مناسب برای گیاهان مختلف با یکدیگر متفاوت است. در این محدوده نوری گیاهان رشد بهتری دارند. به طور مثال برخی از گیاهان برای رشد مناسب خود به نور کامل و مستقیم خورشید نیاز دارند و در صورتی که این میزان نور را دریافت نکنند نمی توانند رشد مناسبی داشته باشند. برخی دیگر از گیاهان فقط نور غیر مستقیم خورشید را برای رشد خود ترجیح می دهند و برخی دیگر از گیاهان سایه پسند هستند.در مورد نور مناسب برای این گیاه می توان گفت به نور بسیار زیاد و غیر مستقیم خورشید نیاز دارد تا بتواند گلدهی خوبی داشته باشد. در صورتی که گیاه در معرض تابش نور بیش از اندازه و بسیار شدید خورشید قرار گیرد برگ های گیاه دچار سوختگی می شوند و این موضوع می تواند سبب ریزش برگ های گیاه شود پس در این مواقع باید گیاه را در حالت نیم سایه قرار دهید.
کمبود نور می تواند سبب متوقف شدن رشد و ریزش غنچه های گیاه شود. در زمستان ها نیز گیاه را در مکان قرار دهید که بتواند میزان نور کافی را برای رشد خود دریافت کند.
دمای مناسب برای پرورش و نگهداری از گیاه گاردنیا
دما هم از فاکتورهای مهم در رشد گیاهان است. محدوده دمایی مناسب برای رشد گیاهان با توجه به ساختار درونی گیاه و شرایط اقلیمی که گیاه در آن زندگی می کند متفاوت است.
برخی از گیاهان نسبت به افزایش یا کاهش دما مقاوم هستند اما برخی دیگر نسبت به تغییرات دمایی از خود واکنش نشان می دهند و صدمه می بینند. در محدوده دمایی تعیین شده گیاهان رشد بهتری دارند و باید شرایط مناسب دمایی را برای گیاهان نتظیم کرد.
در مورد دمای مناسب برای این گیاه می توان گفت دمای ۲۲-۱۸ و حداکثر ۲۴ درجه سانتیگراد در طی روز و ۲۰-۱۶ در طی شب برای رشد گیاه مناسب است.
کاهش بیش از اندازه دمای هوا می تواند سبب تیره شدن و ریزش برگ های گیاه شود و افزایش بیش از اندازه دمای هوا نیز سبب قهوه ای شدن و ریزش برگ های گیاه می شود. معمولا در هوای خنک رنگ برگ های گیاه زیبایی بیشتری دارد.
روش تکثیر گاردنیا
یکی از روش های تکثیر این گیاه قلمه زدن است که این کار را می توان هر سال در فصل های پاییز ، زمستان و بهار انجام داد. برای این کار باید به این صورت عمل کنید که با استفاده از یک قیچی باغبانی که قبلا آن را ضد عفونی کرده اید قلمه هایی را به طول تقریبا 8 تا 10 سانتی متر از نوک ساقه های گیاه جدا کنید.
دقت داشته باشید که باید قلمه های گیاه را به صورت اریب برش بزنید. باید برگ های انتهایی قلمه را از گیاه حذف کنید و فقط دو یا سه برگ بالای قلمه ها را باقی بگذارید زیرا در غیر این صورت سرعت ریشه زایی قلمه های گیاه کاهش می یابد.
پس از برش دادن قلمه های گیاه بهتر است برای اینکه سرعت ریشه زایی قلمه ها افزایش یابد آن ها را ابتدا در هورمون ریشه زایی فرو ببرید و سپس در گلدان هایی مناسب بکارید. می توانید بدون فرو بردن قلمه های گیاه در هورمون ریشه زایی هم قلمه های گیاه را در گلدان بکارید اما در این صورت سرعت ریشه زایی قلمه های گیاه در مقایسه با استفاده از هورمون ریشه زایی کمتر می شود. می توانید هر 5 یا 7 قلمه را در یک گلدان بکارید.
بهترین ترکیبی که می توانید قلمه ها را در آن بکارید کمپوست با پایه پیت ماس است. قلمه ها را در خاک قرار دهید و برای آن ها رطوبت مناسب را ایجاد نمایید. برای تامین رطوبت مناسب برای رشد گیاه بهتر است روی سطح گلدان ها را با نایلونی شفاف بپوشانید و برای اینکه تهویه مناسب برای قلمه های گیاه فراهم شود می توانید روی سطح نایلون را سوراخ های کوچکی ایجاد کنید.
برای قلمه های باید خاکی را فراهم کنید که مرطوب باشد برای این کار پس از کاشت باید با استفاده از اسپری گلدان ها را آبیاری نمایید. قلمه ها را برای اینکه بتوانند سریع تر رشد کنند باید در دمای مناسب و نور خورشید غیر مستقیم قرار دهید. نور مستقیم خورشید می تواند سبب صدمه دیدن قلمه های گیاه شود.
بهترین دما برای رشد قلمه های گیاه بین 18 تا 20 درجه سانتی گراد است. بعد از اینکه شرایط مورد نیاز را برای رشد گیاه فراهم کردید حدود دو ماه زمان نیاز است تا قلمه های گیاه بتوانند ریشه زایی داشته باشند. پس از ریشه زایی قلمه ها باید نایلون را از روی سطح گلدان بردارید و با استفاده از کود های مناسب گیاه را تغذیه نمایید.
پس از گذشت مدتی از زمان ریشه زایی قلمه ها می توانید گلدانی را که قلمه های گیاه در آن قرار دارند عوض کنید و قلمه های گیاه را در گلدان جدیدی بکارید.
منبع: نیک استار
