آزمایش اسپرم چیست؟ تفسیر جواب آزمایش اسپرم نرمال و اسپرم ناسالم

تفسیر آزمایش اسپرم

آزمایش اسپرم چیست؟ چه مواردی در آزمایش اسپرم مورد بررسی قرار می گیرند؟ و در ادامه به تفسیر جواب آزمایش اسپرم نرمال سالم و اسپرم ناسالم خواهیم پرداخت و همچنین خواهید دانست که چه شرایطی باعث کاهش تعداد اسپرم ها می شود. در ادامه با نیک استار همراه باشید.

هنگامی که زوجی برای درمان ناباروی به پزشک مراجعه می کنند یکی از اولین مواردی که پزشک بررسی می کند کیفیت اسپرم ها در مرد می باشد. از آن جایی که اسپرم های قوی و سالم یکی از پیش نیازهای مهم باروری می باشد انجام آزمایش اسپرم و بررسی اسپرم ها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. در ادامه به بررسی آزمایش اسپرم و نتایج آن خواهیم پرداخت.

آزمایش اسپرم چیست؟ آزمایش اسپرم به منظور بررسی میزان حجم اسپرم تولید شده مرد، تعداد اسپرم ها و کیفیت اسپرم ها انجام می شود. این آزمایش از اولین آزمایش هایی است که به بررسی علت ناباروری مردان می پردازد و کمک به کشف علت ناباروری مردان می کند. جالب است بدانید علت یک سوم ناباروری ها وجود مشکلاتی در اسپرم و مایع منی می باشد. بنابراین نتایج صحیح آزمایش اسپرم کمک شایانی به درمان ناباروری مردان می کند.

چه مواردی در آزمایش اسپرم مورد بررسی قرار می گیرند؟

در آزمایش اسپرم مولفه های متعددی مورد بررسی قرار می گیرند. از مهم ترین مواردی که در آزمایش اسپرم مورد شمارش و بررسی قرار می گیرند می توان به موارد زیر اشاره کرد

• شمارش اسپرم: بررسی تعداد و مقدار اسپرم ها در هر میلی لیتر از منی در هر انزال
• شکل اسپرم : مقدار اسپرم هایی که شکل طبیعی دارند را به صورت درصد بیان می کند.
• تحرک اسپرم: در این آزمایش مقدار اسپرم هایی که می توانند به جلو حرکت کنند به صورت درصد بیان می شود.
• حجم: مقدار مایع منی خارج شده در هر انزال اندازه گیری می شود.
• زمان مایع شدن منی: هنگامی که منی از بدن مرد بیرون می آید به صورت ژل می باشد که در حالت طبیعی پس از بیست دقیقه از حالت ژله ای به صورت مایعی رقیق تغییر شکل می دهد. زمان مایع شدن مدت زمانی است که طول می کشد تا منی از حالت ژله به حالت مایعی رقیق در بیاید.
• PH : اگر PH منی پایین باشد نشان دهنده اسیدی بودن آن و اگر PH آن بالا باشد نشان دهنده قلیایی بودن مایع منی می باشد.
• گلبول های سفید: در حالت طبیعی در مایع منی گلبول سفیدی نباید وجود داشته باشد. بنابراین یکی از مواردی که در ازمایش اسپرم مورد بررسی قرار می گیرد بررسی وجود یا عدم وجود گلبول های سفید در مایع منی می باشد.
• مقدار قند مایع منی: اسپرم ها برای فعالیت و تحرک نیاز به انرژی دارند که این انرژی از قند موجود در منی که فروکتوز نامیده می شود به  دست می اید. در آزمایش اسپرم میزان این قند مورد بررسی قرار می گیرد.

آزمایش اسپرم در چه مواردی تجویز می شود؟

همانطور که گفتیم برای بررسی علل ناباروری زوجین و بررسی مشکلات باروری مردان آزمایش اسپرم اولین و مهم ترین راه حل می باشد. برای بررسی موفقیت یا عدم موفقیت عمل وازکتومی که یکی از شایع ترین درمان های ناباروری می باشد نیز انجام آزمایش اسپرم ضروری می باشد. همچنین برای بررسی موفقیت آمیز بودن یا نبودن عمل برگشت وازکتومی نیز از آزمایش اسپرم استفاده می شود.

قبل از انجام آزمایش اسپرم به موارد زیر توجه کنید

برای این که آزمایش اسپرم شما با موفقیت انجام پذیرد و نتایج آن واقعی باشد لازم است قبل از انجام آزمایش اسپرم به یک سری نکات توجه کنید. به طور مثال برای اینکه آزمایش اسپرم شما در شرایطی مناسب انجام پذیرد لازم است که دو تا پنج روز قبل از آزمایش از انجام هرگونه رابطه جنسی پرهیز نمایید. این کار باعث می شود تا در هنگام آزمایش اسپرم های شما در وضعیتی عالی قرار داشته باشند و شمارش  اسپرم ها در بالاترین حالت ممکن انجام گیرد و در نتیجه نتایج آن قابل اعتمادتر و صحیح تر باشد.

همچنین حداکثر زمانی که از آخرین رابطه جنسی شما می گذرد نباید بیش تر از یک یا دو هفته باشد. زیرا اگر مدت طولانی رابطه جنسی نداشته باشید کیفیت و تعداد اسپرم های شما به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. بنابراین برای اینکه در هنگام آزمایش مقدار اسپرم های فعال بالایی داشته باشید لازم است که یک الی دو هفته قبل از انجام ازمایش رابطه جنسی داشته باشید.

علاوه بر موارد فوق شرایطی هستند که باعث تغییر در نتیجه آزمایش اسپرم می شوند و ممکن است باعث شود از شما آزمایش گرفته نشود. این شرایط شامل موارد زیر می شوند:

• مصرف بعضی از داروها بر جواب آزمایش اسپرم تاثیر می گذارد. از جمله این داروها می توان به سایمتیدین، داروهای هورمونی زنانه و مردانه نظیر تستوسترون و استروژن، سولفاسالازین، نیتروفورانتوئین و … اشاره کرد.
• مصرف مشروبات الکی، مواد حاوی کافئین، کوکائین، ماریجوانا و تنباکو باعث تاثیر بر میزان اسپرم و سایر مولفه های مربوط به آن می شود بنابراین در نتیجه آزمایش خطا ایجاد می شود.
• مصرف بعضی داروهای گیاهی
• سرد شدن نمونه مایع منی باعث کاهش تحرک اسپرم ها می شود در نتیجه دقت ازمایش کم می شود.
• قرار گیری در معرض اشعه ایکس بر تعداد و کیفیت اسپرم ها تاثیر می گذارد. رادیوتراپی و استفاده از مواد شیمیایی نیز باعث تغییر در اسپرم ها می شوند. گرمای زیاد و استفاده از کاندوم های حاوی مواد تاخیری یا کشنده اسپرم نیز از مواردی هستند که باعث تغییر در تعداد و کیفیت اسپرم ها می شود و بر نتیجه آزمایش تاثیر می گذارد.

تفسیر آزمایش اسپرم سالم

نتیجه آزمایش اسپرم معمولا پس از یک روز آماده می شود. همانطور که گفتیم تعداد اسپرم ها حجم مایع منی و کیفیت اسپرم ها در این آزمایش مورد بررسی قرار می گیرد. البته در هر ازمایشگاه هایی بسته به نوع تستی که استفاده می شود استانداردهای متفاوت و خاصی وجود دارد اما به طور کلی آزمایش اسپرم را با توجه به نتایج به دست آمده می توان به شکل زیر تفسیر نمود.

حجم مایع منی: مقدار طبیعی مایع منی در هر انزال چیزی در حدود دو الی پنج میلی لیتر می باشد. مقدار مایع منی کمتر یا بیشتر از این حد غیر طبیعی بوده و می تواند یکی از دلایل ناباروری مرد قلمداد شود.

زمان تبدیل شدن به مایع: همانطور که گفتیم مایع منی در بدو خروج از بدن مرد به حالت ژله ای می باشد که پس از بیست الی سی دقیقه به حالت مایع در می آید. اگر زمان مایع شدن منی بیشتر از بیست یا سی دقیقه طول بکشد غیر طبیعی بوده و می تواند ناشی از وجود عفونت در مایع منی باشد.

شمارش اسپرم ها: در حالت طبیعی در هر میلی لیتر مایع منی بیش از بیست میلیون اسپرماتوزوآ وجود دارد. اگر تعداد اسپرم ها کمتر از این مقدار باشد غیر طبیعی بوده و می تواند باعث ناباروری مرد شود. البته با قطعیت نمی توان در این مورد نظر داد زیرا مشاهده شده است که افرادی حتی با اسپرم زیر یک میلیون در هر میلی لیتر منی نیز پدر شده اند.

در افرادی که عمل وارکتومی ( نوعی جراحی در مردان به منظور پیشگیری از بارداری که به عمل بستن لوله مردان مشهور است) انجام داده اند مقدار طبیعی اسپرم ها صفر می باشد، یعنی در حالت طبیعی در مایع منی آن ها اسپرمی وجود ندارد.

شکل اسپرم ها: در حالت طبیعی حداقل سی درصد از اسپرم ها باید شکلی طبیعی داشته باشند. اسپرم هایی که شکل غیر طبیعی دارند در حالت های مختلفی قابل مشاهده می باشند. بعضی از آن ها دارای دو سر یا دو دم می باشند. در بعضی دیگر سر بازیک تر یا گردتر از حالت طبیعی می باشد. غیر طبیعی بودن شکل اسپرم ها سبب می شود که ان ها قادر به تحرک درست و رو به جلو نباشند یا از عهده نفوذ به تخمک ها بر نیایند.

البته در حالت طبیعی تعدادی اسپرم ناسالم در مایع منی وجود دارد اما در صورتی که تعداد اسپرم های ناسالم زیاد شود و حجم ان ها نسبت به اسپرم های سالم بالا باشد مرد برای باروری با مشکل مواجه خواهد شد.

تحرک اسپرم ها: در حالت طبیعی حدود نیمی از اسپرم ها پس از گذشت یک ساعت باید حرکت رو به جلو داشته باشند. برای اینکه اسپرم ها بتوانند از محیط موکوسی سرویکس عبور کنند باید به جلو حرکت کرده و قابلیت شنا کردن یا حرکت رو به جلو را داشته باشند. اگر حداکثر پنجاه درصد اسپرم ها نتوانند درست و رو به جلو حرکت کنند مرد برای باروری با مشکل مواجه خواهد شد.

PH مایع منی: در حالت طبیعی PH مایع منی چیزی در حدود هفت و یک دهم الی هشت می باشد. اگر PH مایع منی بیشتر یا کمتر از این مقدار باشد ممکن است باعث کشته شدن اسپرم ها یا تداخل در تحرک اسپرم ها شود و باروری مرد را با مشکل مواجه کند.

تعداد گلبول های سفید: در حالت طبیعی مایع منی باید عاری از هرگونه گلبول سفیدی باشد، وجود گلبول های سفید یا باکتری ها در مایع منی نشان دهنده عفونت می باشد.

چه شرایطی باعث کاهش تعداد اسپرم ها می شود؟

بعضی از بیماری ها و شرایط های خاص باعث کاهش تعداد اسپرم ها می شود. عفونت بیضه ها، واریکوسل ( اتصال و پیچ خوردگی غیر طبیعی شبکه وریدی بالای بیضه ها )، سندروم klinefelter ( زیاد بودن کروموزومهای جنسی در مرد)، پرتو درمانی بیضه ها و بیماری هایی که سبب آتروفی بیضه ها می شود از جمله این موارد محسوب می شوند.

اگر در آزمایش اسپرم تعداد اسپرم ها کم باشد یا اسپرم ها شکل یا تحرک طبیعی نداشته باشند به آزمایشات تکمیلی برای تایید نیاز می باشد. اندازه گیری میزان هورمون های بدن مانند تستوسترون، هورمون FSH و هورمون LH یا پرولاکتین از جمله این تست ها می باشد. در بعضی از موارد ممکن است نیاز باشد از بافت بیضه ها نمونه برداری ( بایوپسی ) صورت گیرد.

توجه: جهت تقویت اسپرم و افزایش اسپرم مقاله ۴ معجون قوی برای افزایش اسپرم و تقویت اسپرم برای باروری و بچه دار شدن را مطالعه نمایید برای مطالعه آن بر روی آن کلیک کنید.

منبع: nikstar.ir