جرم گیری دندان چیست، سوال اکثر افرادی است که از بدرنگی دندان خود شکایت دارند و یا تغییر رنگ دندانها عاملی شده تا به فکر انجام جرم گیری دندان(tooth scaling) بیفتند. اما قبل از انجام جرم گیری باید بدانیم که آیا جرم گیری دندان درد دارد و یا عوارض جرم گیری دندان چیست؟ پس اگر به دنبال اطلاعات بیشتر پیرامون این درمان که در حوزه جراحی و پریو دندانپزشکی است، هستید تا انتهای این مطلب را بخوانید.
جرم گیری دندان چیست؟
جرم گیری دندان تکنیکی برای تمیز کردن عمیق فضای زیر لثهها و دندانها است و اغلب از آن برای پیشگیری یا درمان بیماری مزمن پریودنتال (بیماری لثه) استفاده میشود.
بهتر است بدانید که جرم گیری دندان درد ندارد و رسوبات انباشتهشده روی دندان را میتوان با این روش به طور کامل از بین برد. بزاق و همچنین میکروبهای موجود در دهان از عوامل ایجاد پلاک دندانی هستند. مصرف بیشازحد سیگار و الکل، قهوه، چای و نوشیدنیهای رنگی نیز ممکن است تشکیل پلاک روی دندانها را تشدید کند.
اگرچه جرم گیری دندان در منزل با برخی از درمانهای خانگی ممکن است اما اگر ضخامت پلاکهای دندانی زیاد باشد، باید این کار توسط دندانپزشک و با دستگاههای مخصوص انجام شود. در ادامه به جزئیات نحوه جرم گیری دندان اشاره خواهیم کرد.
چه زمانی جرم گیری دندان ضروری است؟
جرم گیری دندان در بعضی مواقع ضروری است. بزاق، باکتریها و پروتئینهای موجود در دهان شما یک لایه نازک را تشکیل میدهند که تقریبا همیشه دندانهای شما را میپوشاند. وقتی غذا میخورید، ذرات ریز، اسیدها و قندها به این لایه میچسبند و تجمعی روی دندان ایجاد میکنند که به آن پلاک میگویند.
اگرچه پلاک همیشه روی دندانهای شما تشکیل میشود، اما اگر بهخوبی تمیز نشوند، باکتریهای موجود در پلاک میتوانند باعث پوسیدگی دندان و التهاب لثههای شما شوند.
اصولا مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و تمیز کردن منظم دندانها به حذف پلاک و جلوگیری از بروز مشکلات جدیتر کمک میکنند.
التهاب لثه
التهاب باعث میشود که لثههای شما از دندانهای شما جدا شوند و فضاهایی به نام پاکت ایجاد کنند. در این شرایط، پلاکها در این پاکتها به دام میافتند و با مسواک زدن معمولی پاک نمیشوند. بههمیندلیل، عدم درمان بیماری لثه میتواند منجر به تحلیل استخوان فک و افتادن دندان شود.
اگر بیماری لثه زود تشخیص داده شود و به ساختارهای زیر خط لثه آسیب نرساند، با روشهای اولیه مشکل حل میشود. اما اگر حفرههای بین لثه و دندانها خیلی عمیق شوند، ممکن است به جرم گیری دندان و روت پلنینگ (مسطح کردن ریشه) نیاز باشد.
اگر لثههای سالمی داشته باشید، این بافت به طور محکم در اطراف دندان قرار میگیرد و پلاکها را از بین میبرد. اما زمان شکلگیری بیماری لثه، این بافت شل میشود. معمولا لثههای سالم در فاصله 1 تا 3 میلیمتری زیر خط لثه به دندان میچسبند. اگر پاکتهایی با اندازه 4 میلیمتر یا بیشتر داشته باشید، دندانپزشک شما احتمالا جرم گیری دندان را برای برداشتن پلاک زیر خط لثه و کمک به درمان بیماری لثه توصیه میکند.
از علائم بیماری مزمن پریودنتال و وجود پاکتهای عمیقی بین لثه و دندانها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
خونریزی لثه
-
لثههای ملتهب، قرمز یا حساس
-
بوی بد دهان
-
جابهجایی دندانهای دائمی
-
تغییر در فاصله بین دندانها
انواع جرم گیری دندان
جرم گیری به دو روش دستی و اولتراسونیک انجام میشود. در ادامه به جزئیات هرکدام اشاره خواهیم کرد.
جرم گیری دندان به روش دستی
اگر دندانپزشک شما از ابزارهای دستی استفاده کند، پلاک دندان را با استفاده از ابزارهای فلزی به نام جرمگیر و کورت میتراشد. در واقع سر ظریف این وسایل جرم گیری دندان را زیر خط لثه قرار میدهد تا به پلاکی که مسواک شما به آن نمیرسد دسترسی پیدا کند.
جرم گیری به روش اولتراسونیک
دندانپزشک ممکن است استفاده از ابزار اولتراسونیک را برای جرم گیری دندان انتخاب کند. این دستگاه جرم گیری دندان دارای یک نوک فلزی ارتعاشی همراه با اسپری آب خنک است. اسپری آب به شستن پلاکها از روی دندان و سرد نگهداشتن سر دستگاه کمک میکند. در واقع ضربه زدن نوک دستگاه، پلاکهای دندانی زیر خط لثه را تخلیه میکند.
جرمگیری دندان با لیزر
در این روش از نور آبی لیزر برای پاکسازی عمیق پاکتهای لثه و سطوح ریشه استفاده میشود. معمولا پس از مالیدن ماده سفیدکننده به دندانها، نور لیزر تابیده میشود و بهخوبی پلاکهای دندانی اکسید و حذف میشوند. این تکنیک سرعت بالایی دارد و در بهبود التهاب لثه بسیار موثر است.
نحوه جرم گیری دندان چگونه است؟
جرم گیری دندان را میتوان در مطب دندانپزشکی بهعنوان یک روش سرپایی انجام داد. ممکن است لازم باشد بسته به شدت بیماری خود، یک یا چند جلسه برای انجام این عمل برنامهریزی کنید.
درصورتیکه بیماری لثه حاد باشد، معمولا جرم گیری دندان به درمان آن کمک میکند. اما اگر مزمن شده باشد، لازم است از وسایل جرم گیری تخصصی و در ادامه روشهایی مانند روت پلنینگ استفاده شود. روت پلنینگ سطح ریشه را صاف میکند تا لثهها بهدرستی دوباره به دندانها بچسبند.
دندانپزشک شما همچنین ممکن است بسته به سلامت دندانها و لثهها، درمانهای بیشتری را توصیه کند. ممکن است علاوهبر استفاده از آنتیبیوتیک خوراکی و تجویز آنتیبیوتیک موضعی، برای بروساژ دندان نیز اقدام کند.
این کار به کمک آغشته کردن دندانها به خمیر مخصوص و استفاده از وسیلهای چرخشی که یک برس به سر آن متصل شده است، انجام میشود. بدینشکل میتواند علاوهبر سفید کردن دندانها و حذف لکهها به صیقلی شدن سطح دندانها نیز کمک کند.
عوامل موثر در هزینه جرم گیری دندان چیست؟
عوامل مختلفی هستند که میتوانند نرخ و قیمت جرم گیری دندان را تغییر بدهند که به طور خلاصه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
هزینه چکاپ و رادیوگرافی
در مرحله اول دندانپزشک به چکاپ و بررسی عکس رادیولوژی دندان میپردازد و شرایط دندانها و دهان بیمار را بررسی میکند.
مقدار تجمع جرم بر روی دندان
مقدار جرم روی دندان یکی از مهمترین عوامل در تغییر هزینه جرم گیری دندان است. زیرا گاهی میزان جرم انباشه روی دندان آنقدر زیاد است که به دو جلسه یا بیشتر جرم گیری دندان نیاز دارد.
تعداد جلسات مورد نیاز
اگر شدت جرم روی دندان زیاد باشد معمولا نیاز است که جرم گیری دندان به صورت عمیق صورت بگیرد که این عمل سبب ایجاد حساسیت در لثه میشود. پس لازم است که بین جلسات یک یا دو هفته فاصله بیفتد.
داشتن بیمه
اگر بیمه دندانپزشکی خاصی داشته باشید میتوانید متناسب با سقف پوشش بیمه دندانپزشکی خود بخشی از هزینه را بپردازید.
وجود بیماریهای خاص دهان و دندان
دندانپزشک ممکن است پس از بررسی دهان و دندانهای بیمار متوجه پوسیدگیهای مختلف و بیماریهای لثه شود که در این صورت هزینه نیز افزایش مییابد.
آیا جرم گیری دندان درد دارد؟
جرم گیری دندان با ابزارهای دستی یا دستگاه اولتراسونیک، در افراد دارای لثههای سالم معمولا با درد خفیفی همراه است. اما در مورد افراد مبتلا به بیماری لثه، جرمگیری معمولا منجر به خونریزی لثه، درد و ناراحتی بیشتری میشود که با بیحسی موضعی رفع میشود.
علت درد بعد از جرم گیری دندان
درد بعد از جرم گیری دندان به این دلیل رخ میدهد که لایه ای از جرم و مواد از روی دندان برداشته و دندان مثل قبل به سرما و گرما حساسیت پیدا کرده است. این حالت به مرور زمان کم میشود. بنابراین این درد بهخاطر جرم گیری نیست بلکه قبلا لایه جرم بهعنوان عایق عمل میکرده و از میزان حساسیت دندانها کم کرده است
مراقبت بعد از جرم گیری دندان
دندانپزشک شما احتمالا توصیه میکند که برای یک قرار ملاقات بعدی مراجعه کنید تا مطمئن شود که این روش کارآمد بوده و هیچگونه عارضهای مانند عفونت ایجاد نکرده است. البته اگر حین معاینه مشخص شود که پاکتهای لثه کوچک نشدهاند احتمالا باید برای انجام روت پلنینگ نیز اقدام کنید.
شما باید پس از جرم گیری دندان، اقدامات عادی مراقبت از دهان و دندان را از سر بگیرید. این مسئله شامل موارد زیر است:
-
مسواک زدن حداقل دو بار در روز
-
نخ دندان کشیدن منظم
-
شما همچنین باید یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید
-
برای جلوگیری از عود بیماری پریودنتال بهصورت منظم (هر شش ماه یکبار) به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
هر چند وقت یکبار جرم گیری دندان باید انجام شود؟
افرادیکه بعد از جرم گیری بهخوبی بهداشت دهان و دندان خود را رعایت میکنند، در کوتاهمدت نیازی به تکرار این روش ندارند و میتوانند هر یک یا دو سال یکبار برای انجام آن اقدام کنند. با این حال، بزاق برخی از افراد دارای ترکیبات خاصی است که آنها را مستعد تشکیل پلاک و ابتلا به بیماریهای لثه میکند. به این افراد انجام جرم گیری در فواصل زمانی کوتاه (هر 6 ماه یکبار) توصیه میشود.
آیا میتوان روی کامپوزیت، لمینت یا ایمپلنت جرم گیری انجام داد؟
بله، امکان انجام جرم گیری وجود دارد. اما برای جرم گیری آنها دقت و مهارت زیادی لازم است، زیرا نسبت به دندانهای اصلی حساسیت بیشتری در برابر آسیب دارند. در این راستا باید به یک دندانپزشک معتبر و شناختهشده مراجعه کنید. علاوه بر این، هزینه جرمگیری آنها از دندانهای اصلی بیشتر است.
آیا جرم گیری دندان در منزل امکانپذیر است؟
جرم گیری دندان در منزل با استفاده از مواد طبیعی نمیتواند جایگزین جرم گیری دندان در دندانپزشکی شود. اما استفاده صحیح از مسواک و خمیردندانهای حاوی فلوراید، نخ دندان کشیدن، مصرف میوه و سبزیجات و غرغره کردن با دهانشویه و محلول پراکسید هیدروژن و پرهیز از سیگار و الکل قطعا میتواند به حفظ سلامت دندانهای شما کمک کند.
قابل ذکر است که خمیردندانهای ضدپلاک نمیتوانند پلاک دندان را با مسواک زدن از بین ببرند. در واقع فقط لکههای دندان را از بین میبرند و نباید دائما استفاده شوند. زیرا باعث سایش روی دندانها میشوند و همین مساله میتواند آنها را مستعد تجمع و چسبندگی بیشتر پلاکهای میکروبی کند.
برگرفته ازمقاله جرم گیری دندان میخک (https://mikhakdental.com/ )